แบบสอบถาม

https://docs.google.com/forms/d/1WRrcSyrgAQAx7616YTo-qprZyE7hqsHRIdRMUj0mMiY/viewform

ลูกจาก ของดีของเด่นบางใบไม้

บางใบไม้ พื้นที่ชุ่มน้ำที่ได้รับอิทธิพลทั้งจากน้ำจืดและน้ำทะเล ที่สายน้ำเคลื่อนไหวสองทางสลับกันตามการขึ้นลงของน้ำทะเล พืชพรรณส่วนใหญ่เป็นพืชที่ชอบน้ำกร่อย โดยเฉพาะต้นจากที่เห็นขึ้นอยู่หนาแน่นตลอดสองฟากฝั่งคลองที่มีเป็นร้อยสาย ของแผ่นดินที่เราเรียกว่าในบาง จากเป็นพืชที่มีลำต้นตั้งตรงอยู่ใต้ดิน ซึ่งมักจะเป็นดินโคลน ส่วนที่เราเห็นของจากนั้น คือส่วนใบและช่อดอกเท่านั้น โดยที่โคนใบมีกะเปาะอากาศ ช่วยพยุงให้ใบชูขึ้นเหมือนชูชีพ แม้ว่าลำต้นของจากจะอยู่ใต้ดิน แต่ใบที่โผล่ขึ้นมานั้น อาจชูขึ้นไปสูงได้ถึง 9 เมตร โดยไม่มีส่วนของลำต้นให้เห็นเลย ที่บางใบไม้นี้จะเห็นมีอยู่หลายคลองที่ปลายของใบจากจากสองฝั่งคลองโน้มตัว โค้งเข้าหากันเป็นอุโมงค์ ดูสวยงามและน่าตื่นตาเมื่อนั่งเรือลอดผ่านอุโมงค์ใบจากเหล่านี้

ชาวบ้านในบางคุ้นเคยและใช้ประโชน์จากส่วนต่างๆของจากมาตั้งแต่โบราณ ได้อย่างหลากหลายเช่น

·         ใบจากมีลักษณะคล้ายใบมะพร้าว แต่มีความเหนียว และกว้างกว่า ทำให้สามารถใช้นำมาเย็บเป็นตับ เรียกว่า "ตับจาก" แล้วนำไปมุงหลังคา กันแดดกันฝนได้เป็นอย่างดี แม้ว่าจะใช้งานไปนาน ใบจากกรอบ เปลี่ยนจากสีเขียวเข้ม เป็นสีเหลือง สีน้ำตาล กระทั่งเกือบเป็นสีดำ แต่ก็ยังคงกันฝนและแดดได้ จนกว่าจะแห้งกรอบและผุไป

·         ใบจาก ตากแห้งแล้วลอกเยื่อ เอามามวนใบยาทำยาสูบ

·         ใบจาก เอาใบมาคลี่เรียงกัน แล้วผูกรวบปลายทั้งสองข้างเข้าหากัน ทำเป็นภาชนะตักน้ำ หรือวิดน้ำท้องเรือ เรียกภาชนะนี้ว่า หมาจาก

·         ใบจากสด เอามาห่อขนมที่มีส่วนผสมของแป้ง มะพร้าวอ่อน น้ำตาล แล้วย่างไฟเป็นขนมจาก มีรสชาติหวาน หอม มัน อร่อย

·         ก้านจาก เอามามัดรวมกันเป็นไม้กวาด เอามาสานเป็นภาชนะเครื่องใช้ได้หลายชนิด

·         ลูกจาก เอามาเชื่อมน้ำตาลทำเป็นขนมหวาน

·         น้ำหวานจากงวงจาก เอามาเคี่ยวทำน้ำตาล หรือหมักทำน้ำส้ม

ประโยชน์ของจาก

 

1.  ต้นจาก นิยมใช้ปลูกเพื่อประดับริมน้ำกร่อย หรือริมทะเล หรือในพื้นที่ที่มีน้ำท่วมขัง หรือใช้ปลูกเพื่อเป็นแนวกับลม เพื่อช่วยลดเสียงรบกวน ส่วนผลมีลักษณะที่สวยงาม ใช้ปลูกเป็นไม้กระถางประดับได้เช่นกัน

2.   ลูกจากอ่อน หรือ ผลอ่อน สามารถนำมาไปแกงทำเป็นอาหาร ต้มกินกับน้ำพริก ใช้เป็น ผักเหนาะน้ำพริก กินร่วมกับแกงไตปลา ทำเป็นแกงกะทิ ฯลฯ หรือหากปล่อยให้อ่อนพอเหมาะ หรือลูกจากหนุ่มก็ผ่าเอาเมล็ดมารับประทานสดเป็นผลไม้ได้ หรือจะนำมาลอยแก้ว หรือใช้เชื่อมรับประทานเป็นขนมหวานหรือทานร่วมกับไอศกรีมก็อร่อยไม่ใช่น้อย

3.   ผลจากที่สุกแล้วจะมีเนื้อเยื่อสีขาวและใส นุ่มมีรสหวาน ใช้รับประทานเป็นของหวาน หรือที่เรียกว่า “ลูกจากเชื่อม”

4.   ผลอ่อนที่แตกหน่อ จะมีจาวจากอยู่ข้างใน สามารถนำมารับประทานได้เช่นเดียวเหมือนจาวมะพร้าวและจาวตาล

5.   น้ำหวานของต้นจาก (ปลายช่อดอก) หรือที่เรียกว่า “น้ำตาลจาก” มีรสชาติเหมือนกับน้ำตาลโตนด และยังสามารถนำไปเคี่ยวเพื่อทำเป็น “น้ำผึ้งจาก” ได้ด้วยและจะได้ “น้ำตาลปึก” เมื่อเคี่ยวต่อไปก็จะได้เป็น “ตังเม” ซึ่งเป็นขนมที่เด็กจะชอบกันมากหรือจะนำไปหมักเพื่อเป็น “น้ำส้มจาก” ก็ได้เช่นกัน โดยน้ำส้มจากเมื่อนำไปหมักผสมกับอาหารกุ้งก็จะช่วยทำให้น้ำในบ่อกุ้งไม่เน่าเสียอีกด้วย และยังใช้น้ำส้มจากเพื่อนำไปทำเป็น ”น้ำตาลเมา” ก็ได้

6.   งวงจากหนุ่ม สามารถนำมาใช้ทำเป็นไม้กวาด หรือทำเป็นแส้สำหรับปัดแมลงได้ หรือทำชดหรือแปรงล้างกระบอกตาลตอนทำน้ำตาลจาก

9.   ใบจากสามารถนำมาใช้ห่อขนมจาก ใช้ทำแมงดากันฝน ทำเป็นของเล่นหรือลูกโตน ส่วนใบแก่จะเย็บเป็นตับจากแล้วนำมาใช้มุงหลังคาหรือใช้กั้นฝาบ้านได้ หรือทำกระแชงที่มีลักษณะคล้ายกับเต็นท์ แถมยังกันความร้อนได้ดีกว่าเต็นท์อีกด้วย หรือนำมาทำเป็นเพิงสำหรับอาศัยพักผ่อนของชาวไร่ชาวสวน ใช้ทำเป็นหมวกที่เรียกว่า “เปี้ยว” หรือจะใช้กันแดดกันฝนบนเรือแจวก็ได้ นอกจากนี้ยัง